Iskierki matematyczne
Cykle wykładów powstałych na potrzeby słynnych konferencji TED (Technology, Entertainment and Design). Prelegentami są eksperci z najróżniejszych dziedzin, a poruszane tematy dotyczą m.in. technologii, nauki, ekologii, polityki, biznesu czy marketingu. Nieoczywista tematyka, humor oraz żywiołowy styl wystąpień sprawiają, że cieszą się one niezwykłą popularnością.
Spośród wykładów wybraliśmy te, które pokazują, jak niezwykłą i inspirującą nauką jest matematyka. Zachęcamy do obejrzenia ich wraz z uczniami. Każdy wykład ma napisy w języku polskim i trwa od kilku do kilkunastu minut.
Cykl 1. Dla tych, którzy nie cierpieli matematyki w szkole średniej
Co by było gdyby…?
Randall Munroe wykorzystuje matematykę, fizykę, logikę i humor, żeby odpowiedzieć na z pozoru absurdalne pytania „Co by było gdyby…?” (Na przykład: „Co by było, gdyby uderzyć piłkę poruszającą się z prędkością światła?”).
Czas trwania: 10 minut
Magiczne liczby Fibonacciego
Matematyka jest logiczna, praktyczna, potrafi być też zadziwiająca – tak jak ciąg Fibonacciego. Arthur Benjamin zgłębia zdumiewające właściwości tego szeregu liczb.
Czas trwania: 6 minut
Matematyka miłości
Czy matematykę można zaprząc w służbę miłości? Hannah Fry prezentuje schematy, według których dobieramy sobie partnerów. Podaje też 3 sposoby (zweryfikowane matematycznie!) na znalezienie drugiej połówki.
Czas trwania: 17 minut
Dlaczego „X”
oznacza niewiadomą?
Dlaczego niewiadomą zawsze oznaczamy literą „x”? W zabawnym wykładzie Terry Moore podaje zaskakującą odpowiedź na to pytanie.
Czas trwania: 4 minuty
Matemagia
Czas trwania: 15 minut
Dlaczego zakochałem się w ogromnych liczbach pierwszych
Składają się z milionów cyfr, a do ich upolowania potrzebna jest armia matematyków oraz komputerów. Adam Spencer dzieli się ze słuchaczami swoim zamiłowaniem do tych dziwnych liczb i matematyki jako takiej.
Czas trwania: 17 minut
Cykl 2. Matematyka powalająca na kolana
Matematyka na zawsze
Eduardo Sáenz de Cabezón z urokiem i humorem odpowiada na pytanie, które zaprząta głowy wielu uczniów: po co nam matematyka? A przy okazji pokazuje piękno królowej nauk.
Czas trwania: 10 minut
Symetria – zagadka rzeczywistości
Światem rządzą prawa symetrii – od spinu cząstek subatomowych, po zjawiskowe struktury arabesek. Marcus du Sautoy pozwala zajrzeć do świata niewidzialnych liczb, które łączą wszystko, co symetryczne.
Czas trwania: 18 minut
Matematyka i magia origami
Robert Lang wyznacza nowe kierunki rozwoju sztuki origami. Wykorzystując zasady matematyki oraz inżynierii, tworzy skomplikowane wzory, które poza funkcją estetyczną mają również bardziej praktyczne zastosowanie.
Czas trwania: 17 minut
Zaskakująca matematyka miast i przedsiębiorstw
Fizyk Geoffrey West odkrywa i wyjaśnia zależności pomiędzy różnymi aspektami życia w mieście a prawami matematyki. Okazuje się, że stopień zamożności, współczynnik przestępczości czy prędkość przemieszczania się ludzi można wyliczyć na podstawie jednej liczby – liczby mieszkańców.
Czas trwania: 17 minut
Fraktale w afrykańskich wioskach
„Jestem matematykiem i chciałbym wejść na państwa dach” – tak Ron Eglash rozpoczynał rozmowy w trakcie badań prowadzonych w Afryce. Przyczynkiem do nich stały się wcześniejsze analizy planów tamtejszych wiosek, które układały się we wzory fraktalne.
Czas trwania: 17 minut
Fraktale i piękno chropowatości
Człowiek-legenda, matematyk Benoît Mandelbrot, wyjaśnia pojęcie chropowatości. Pokazuje też, jak dzięki matematyce fraktali odnaleźć regularność w strukturach, które wydają się nieprawdopodobnie skomplikowane.
Czas trwania: 17 minut
Matematyka historii
Czas trwania: 4 minuty
Cykl 3. Algorytmy są wśród nas
Jak algorytmy kształtują nasz świat
Ludzkość oddała władzę algorytmom. To one wpływają np. na kursy akcji czy rozwój technologii szpiegowskich. Polegamy na nich nawet przy podejmowaniu tak błahych decyzji jak wybór filmów. Coraz bardziej ufamy algorytmom – kiedy utracimy nad nimi kontrolę?
Czas trwania: 16 minut
Algorytmy i architektura
Greg Lynn opowiada o matematycznych korzeniach architektury i pokazuje, jak cyfrowe narzędzia oraz całki i różniczki pozwalają projektantom wyjść poza tradycyjne formy. Wśród przykładów zobaczymy m.in. kościół Glorious Church w Queens czy tytanowy zestaw do herbaty.
Czas trwania: 19 minut
Moralność z wyszukiwarki
Internetowe wyszukiwarki są zaufanym źródłem informacji i wyznacznikiem prawdy absolutnej. Czy jednak wyniki wyszukiwania są obiektywne? Andreas Ekström dowodzi, że nie, ponieważ za każdym algorytmem kryją się czyjeś przekonania, których nie potrafi wykluczyć żaden kod.
Czas trwania: 10 minut
Jak zhakowałam portale randkowe
Amy Webb bezskutecznie poszukiwała miłości na portalach randkowych, dlatego postanowiła rozszyfrować ich kody źródłowe. W swoim wystąpieniu opowiada o łamaniu zabezpieczeń, zabawnych tego skutkach i o tym, jak zmieniło się jej życie.
Czas trwania: 18 minut
Muzyka w kolorach i płomieniach
Jared Ficklin tworzy niesamowite wizualizacje dźwięków przy użyciu kolorów i ognia. Stara się w ten sposób odzwierciedlić emocje, które towarzyszą nam w trakcie słuchania muzyki. W ramach dygresji tłumaczy, jak dźwięki mogą rozwijać naszą kreatywność.
Czas trwania: 10 minut
Jak komputery czytają zdjęcia
Dziecko bez kłopotów rozpozna na obrazku kota albo krzesło, a czy komputer też to potrafi? Fei-Fei Li w swoim wystąpieniu opowiada m.in. o tym, jak jej zespół stworzył bazę danych zawierającą 15 milionów zdjęć, dzięki którym komputer mógł się „nauczyć” rozumieć obrazy.
Czas trwania: 18 minut